1946: John van Gelder (met video)

1946: John van Gelder (met video)

John van Gelder is doof geworden door hersenvliesontsteking toen hij anderhalf jaar oud was. Hij is een typische laatbloeier die, na 25 jaar laboratoriumwerk tussen horende collega’s die niet of nauwelijks gebarentaal beheersten, zijn theatertalent ontplooide en in 1990 met andere dove acteurs het Handtheater oprichtte.

In Van Gelders jeugd was gebaren iets wat dove leerlingen op school alleen in het geniep achter de rug van de onderwijzer deden. Van Gelder werd voortdurend betrapt op gebaren en vervolgens uit de klas gestuurd . ‘Niets leerde ik op school omdat de boodschap van de leerkracht gewoon niet overkwam’.

Spraak afzien was er voor hem met een gehoor van 0,0 niet bij en zijn hoorapparaat kon niet versterken wat er niet was. ‘Op een dag verkocht ik mijn hoorapparaat op het het Waterlooplein voor vijfendertig gulden tot grote woede van mijn moeder’.

Gelukkig waren er toen al wel dovenclubs waar hij met anderen kon gebaren en had hij ook vrienden met dove ouders waar gebaren thuis de normaalste zaak van de wereld was.

Zowel in het basisonderwijs als in het voortgezet onderwijs wist men destijds niet zoveel raad met dove kinderen. Men loodste dove mensen in een handvaardigheidberoep en als een examen niet gehaald werd door onvoldoende taalvaardigheid gaf men vaak maar een diploma af. Van Gelder maakte daar listig gebruik van door al na drie jaar in plaats van vier voor het landelijk examen op te gaan. Tot grote verbazing van de glasblazersschool toonde hij zijn diploma en trok de deur van de school achter zich dicht.