1998: STABOL

STABOL: Standaardisatie van het Basis en OnderwijsLexicon

Standaardisatie van gebaren

Corline Koolhof (Uit: Woord en Gebaar februari 2001)

Terwijl er in Den Haag gedemonstreerd werd, vond er in Amersfoort een andere belangrijke activiteit plaats in het kader van de erkenning van de Nederlandse Gebarentaal, namelijk de Stabol-dagen. STABOL staat voor Standaardisatie van het Basis en OnderwijsLexicon en is een van de 4 projecten van Het Convenant dat het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen afsloot met Dovenschap, de doveninstituten en Fodok in 1998.

Deze projecten hebben tot doel om het lexicon en de grammatica van de Nederlandse Gebarentaal enigszins te standaardiseren. De overheid vindt die standaardisatie heel belangrijk, zelfs zo belangrijk dat zij het als voorwaarde voor de erkenning stelt.

Over standaardisatie doen zich veel spookverhalen de ronde. We hebben een aantal vooroordelen op een rijtje gezet:

• Standaardisatie van het basislexicon van de Nederlandse gebarentaal is een nieuwe activiteit.
  Dat is niet juist. In 1981 vond het eerste onderzoek plaats naar het lexicon van de NGT. Er bleken veel varianten tussen verschillende regio's, maar ook binnen de regio's. In de afgelopen 20 jaar is de Nederlandse Gebarentaal steeds zichtbaarder geworden, dove mensen zijn meer met elkaar in contact gekomen en gebaren werden vastgelegd op film en tekening. Het gevolg is dat doven gebaren van elkaar overnemen en er op een natuurlijke manier al gestandaardiseerd wordt.
• Sommigen denken dat iedereen nu de standaardgebaren moet gaan gebruiken en dat alle andere varianten foute gebaren zijn. Absolute onzin!! Een taal leeft en wordt geleefd door de gebruikers. Het vastleggen van een basislexicon kun je vergelijken met het vastleggen van een basislijst voor het Nederlands. Deze lijsten worden gebruikt bij de ontwikkeling van bijvoorbeeld basiscursussen. Iedereen die een taal leert begint met het leren van basiswoorden en leert daarna alle mogelijke andere varianten en synoniemen.
• Andere mensen denken dat standaardisatie betekent het kiezen van 1 gebaar voor 1 woord. Wederom absolute onzin! Je kunt nooit een 1 op 1 vertaling maken tussen 2 talen. Bij standaardisatie wordt niet gekeken naar het woord, maar naar de betekenis van een bepaald begrip en de gebaren die daarbij horen. Zo kunnen er bijvoorbeeld voor het begrip 'ontwikkeling' verschillende gebaren in verschillende contexten opgenomen worden. Ontwikkeling (1) staat voor de ontwikkeling van iets wat op een hoger niveau komt en ontwikkeling (2) staat voor geestelijke ontwikkeling. ontwikkelen 1 ontwikkelen 2 42 Het project STABOL gaat dus over de standaardisatie van een deel van het lexicon en wordt uitgevoerd door het Nederlands Gebarencentrum in samenwerking met Dovenschap. Doel van het project is het uitbrengen van een cd-rom waarop ongeveer 2500 gestandaardiseerde gebaren staan uit het Basislexicon en 2000 uit het Onderwijslexicon, om daarmee de erkenning van de Nederlandse Gebarentaal mede mogelijk te maken.

Verder lezen... 

 

< Vorige Volgende >